Auschwitz to najbardziej rozpoznawalny symbol i miejsce ludobójstwa na świecie

Państwo polskie od chwili ustanowienia na terenach poobozowych Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau podjęło zobowiązanie dbałości o pamięć o zbrodniach dokonanych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i ośrodku zagłady Auschwitz. 

Zwyczajne słowa nie pasują do tego Miejsca. Dziś jest nazywane cmentarzem, pomnikiem, miejscem pamięci, muzeum. Ale przecież te określenia nie oddają całego, trudnego do ogarnięcia i wysłowienia, znaczenia Auschwitz. To najpełniej zachowane świadectwo największego upadku człowieczeństwa i wielkiej tragedii w dziejach Europy. To symbol całości dziejów Szoa, całego systemu obozów koncentracyjnych i bezprecedensowego przesilenia zła.

  Ochrona reliktów poobozowych

Naszym głównym zadaniem jest ochrona i konserwacja reliktów poobozowych, czyli zachowanie autentyzmu i wymowy tego największego obozu koncentracyjnego i jedynego wielkiego ośrodka Zagłady, którego nie udało się esesmanom zrównać z ziemią. 

By wesprzeć te działania, w 2009 r. powstała Fundacja Auschwitz-Birkenau. Utworzyła ona Fundusz Wieczysty, którego środki pozwolą na planową i systematyczną realizację prac konserwatorskich w Miejscu Pamięci.

  Edukacja

Równie ważnym zadaniem jest także szeroko rozumiana edukacja.  O Auschwitz i Holokauście można uczyć wszędzie. Jednak tylko na terenie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau można nie tylko zapoznać się z historią funkcjonowania obozu i uzyskać bezpośredni dostęp do relacji i wspomnień świadków, ale jednocześnie na własne oczy zobaczyć świadectwa Zagłady: ruiny komór gazowych, krematoriów i inne pozostałości poobozowe. 

  Znaczenie Auschwitz

Auschwitz leży w samym sercu doświadczenia europejskiego. Jest największym miejscem Zagłady, symbolem jej potwornej całości. W powojennej historii Starego Kontynentu jest stałym punktem odniesienia, najpełniej uzasadniając cały wysiłek tworzenia Europy zjednoczonej, innej, nowej, bardziej ludzkiej i wrażliwej. 

Dbałość o to Miejsce nie jest wyłącznie powinnością względem pokoleń minionych, względem ofiar i ocalałych. W dużej mierze jest to także powinność względem tych pokoleń, które nadchodzą. To one muszą dalej nieść nasze powojenne starania o lepszy świat, bardziej wspólnotowy, rozumny, solidarny i bezpieczny. To nasze dzieci i wnuki będą budować przyszłość naszej cywilizacji. Jesteśmy im winni prawdę o Auschwitz.